ต่อมทอนซิลอักเสบ มักเกิดจากการติดเชื้อไวรัส แต่การติดเชื้อแบคทีเรียก็อาจทำให้ต่อมทอนซิลอักเสบได้เช่นกัน
ทอนซิลอักเสบ
เมื่อมีอาการเจ็บคอ กลืนแล้วเจ็บ ทอนซิลบวมอักเสบ และต่อมน้ำเหลืองบริเวณลำคอโต นั่นอาจเป็นสัญญาณของโรคต่อมทอนซิลอักเสบ ต่อมทอนซิลคือต่อม 2 ต่อม มีลักษณะเป็นวงรี อยู่ตรงด้านในลำคอ
ต่อมทอนซิลอักเสบมักเกิดจากการติดเชื้อไวรัส แต่การติดเชื้อแบคทีเรียก็อาจทำให้ต่อมทอนซิลอักเสบได้เช่นกัน
การรักษาต่อมทอนซิลอักเสบนั้นต้องอาศัยการวินิจฉัยโรคเพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง การผ่าตัดต่อมทอนซิลเป็นการรักษาที่นิยมทำในอดีต แต่ปัจจุบันจะทำการผ่าตัดต่อเมื่อมีอาการต่อมทอนซิลอักเสบซ้ำ ๆ หรืออาการไม่ตอบสนองต่อการรักษา หรือมีโรคแทรกซ้อนรุนแรง
อาการต่อมทอนซิลอักเสบ
ต่อมทอนซิลอักเสบมักพบในเด็กวัยก่อนเข้าเรียนและวัยรุ่น โดยมีอาการดังนี้
- เจ็บคอ อาจปวดร้าวไปบริเวณหูได้
- กลืนลำบาก
- มีไข้
- ปวดศีรษะ
- มีกลิ่นปาก
- เสียงแหบ
- ปวดท้อง
- คอแข็ง
- ต่อมทอนซิลบวม
- มีเมือกสีขาวหรือเหลืองเคลือบต่อมทอนซิล
- ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอโต
ในเด็กที่ยังไม่สามารถอธิบายอาการของตนเองได้ ผู้ปกครองควรสังเกตอาการ ดังต่อไปนี้
- น้ำลายไหลมากผิดปกติเพราะมีปัญหาการกลืน
- ไม่รับประทานหรืออยากอาหาร
- มีอาการงอแงผิดปกติ
ควรพบแพทย์เมื่อใด
เมื่อคุณมีอาการของต่อมทอนซิลอักเสบ ควรไปพบแพทย์เพื่อการวินิจฉัยที่ถูกต้องหากมีอาการต่อไปนี้
- มีอาการเจ็บคอต่อเนื่อง ไม่หายภายใน 1-2 วัน
- มีอาการเจ็บคอพร้อมเป็นไข้
- มีปัญหาการกลืน
- อ่อนเพลียและงอแงมากผิดปกติ
ควรรีบไปพบแพทย์หากท่านหายใจหรือกลืนลำบากและเริ่มมีอาการน้ำลายไหลมากผิดปกติ
สาเหตุที่ทอนซิลอักเสบ
ไวรัสเป็นสาเหตุที่มักก่อให้เกิดโรคต่อมทอนซิลอักเสบ ในกรณีที่การติดเชื้อเกิดจากแบคทีเรีย สเตร็ปโตคอกคัส (ชนิดเอ) เป็นสายพันธุ์ที่มักก่อให้เกิดอาการคออักเสบ แต่แบคทีเรียหรือสเตร็ปโตคอกคัสสายพันธุ์อื่นก็อาจเป็นสาเหตุของต่อมทอนซิลอักเสบได้เช่นกัน
ทำไมต่อมทอนซิลถึงอักเสบ
ต่อมทอนซิลเป็นด่านแรกที่ป้องกันการบุกรุกของเชื้อโรคที่เข้าสู่ทางปาก การได้รับเชื้อโรคไวรัสและแบคทีเรียเพิ่มโอกาสที่จะทำให้ต่อมทอนซิลอักเสบ โดยระบบภูมิคุ้มกันของต่อมทอนซิลมักจะลดลงหลังวัยเจริญพันธุ์ ทำให้ผู้ใหญ่ไม่ค่อยพบต่อมทอนซิลอักเสบ
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ต่อมทอนซิลอักเสบ
- อายุ โดยทั่วไปต่อมทอนซิลอักเสบมักพบในวัยเด็กและการติดเชื้อแบคทีเรียมักเกิดในเด็กอายุ 5-15 ปี
- การสัมผัสเชื้อโรค เด็กในวัยเรียนมีแนวโน้มที่จะสัมผัสเชื้อโรคต่าง ๆ ที่ทำให้ป่วย เช่น โรคต่อมทอนซิลอักเสบ เพราะมักใกล้ชิดเพื่อน
- ภาวะแทรกซ้อน ต่อมทอนซิลอักเสบเรื้อรังอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น
- การติดเชื้อบริเวณรอบต่อมทอนซิล
- หนองบริเวณช่องคอส่วนลึกหลังต่อมทอนซิล
- ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ
- การติดเชื้อแบคทีเรียสเตร็ปโตคอกคัส
โอกาสเกิดโรคแทรกซ้อนที่พบไม่บ่อยนั้นจะสูงขึ้นหากรับประทานยาปฏิชีวนะไม่ครบ หรือไม่รักษาต่อมทอนซิลอักเสบจากเชื้อแบคทีเรียสเตร็ปโตคอกคัสหรือสายพันธุ์อื่น ๆ
- โรคไตอักเสบเฉียบพลันจากเชื้อสเตร็ปโตคอคคัส
- Scarlet Fever
- ไข้รูมาติก (Rheumatic Fever)
- ข้ออักเสบหลังการติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัส
การป้องกัน
เชื้อไวรัสและแบคทีเรียซึ่งเป็นสาเหตุของต่อมทอนซิลอักเสบแพร่เชื้อติดต่อกันได้ แต่สามารถป้องกันการติดต่อของโรคได้ หากท่าน
- หมั่นล้างมือก่อนรับประทานอาหารและหลังเข้าห้องน้ำ
- งดการใช้สิ่งของส่วนตัวร่วมกันหรือแบ่งทานอาหารร่วมกัน
- เปลี่ยนแปรงสีฟันทุกครั้งหลังทราบว่าต่อมทอนซิลอักเสบ
เพื่อป้องกันไม่ให้ท่านแพร่เชื้อไปยังผู้อื่น
- ควรเตือนให้ล้างมือหลังไอหรือจาม
- ให้ใช้กระดาษทิชชูป้องปิดปากเวลาไอหรือจาม
- ให้พักอยู่บ้านระหว่างเจ็บป่วย
☎️ ปรึกษาสุขภาพ : 021 752 666
📍 ที่ตั้ง : บ้านเขาย้อย อำเภอศรีสัตตนาค
นครหลวงเวียงจันทน์ (ใกล้วัดศรีเมือง)
💡 นัดหมายออนไลน์ ลงทะเบียนฟรี รับสิทธิพิเศษในการดูแล
